» Dawne wsie | Kamionki

Kamionki

Kamionki to nieistniejąca wieś u podnóży pasma Wysokiego Działu, po północno-wschodniej stronie szczytu Dział, leżąca w głębokiej dolinie między Działem a Suliłą.

Kamionki, wieniec drzew skrywający miejsce po cerkwi oraz pozostałości cmentarza (2005)
foto: P. Szechyński

Wieś Kamionki lokowana była przed rokiem 1552 w dobrach Tarnawskich, na prawie wołoskim. Dziś niewiele o niej wiemy - Kamionki zostały zniszczone po II wojnie i podczas jej trwania. Ludność wysiedlono. Zniszczona została cała zabudowa miejscowości wraz z cerkwią z 1854 roku.

Jak podaje Stanisław Kryciński w swoich "Cerkwiach w Bieszczadach" - była to świątynia drewniana, p.w. św. Wielkiego Męczennika Dymitra, należała do dekanatu baligrodzkiego. Prace malarskie w cerkwi wykonał w roku 1912 Włodzimierz Pawlikowski.

Liczba wiernych wynosiła odpowiednio:
- w roku 1890 - 222
- w roku 1918 - 350
- w roku 1938 - 354

Kamionki, droga w kierunku Kalnicy (2005)
foto: P. Szechyński

Po dawnej wsi zachowały się jedynie bardzo nieczytelne pozostałości: miejsce po cerkwi oraz dawny cmentarz przycerkiewny - słabo czytelne, głównie pojedyncze kamienie. Na początku wsi (od strony Kalnicy) można dostrzec mocno zarośniętą piwnicę, której czarny otwór przebija się wśród gęstych (latem) traw i zarośli. Piwniczka znajduje się tuż przy drodze (15m), zaraz za potokiem, który tworzy tu malownicze mini-kaskady. Inna z piwnic znajduje się mniej więcej na wysokości cerkwiska, na zalesionym obecnie stoku za potokiem. Słabo czytelnych pozostałości po zabudowaniach jest we wsi więcej.
Znaleźć tu można również kamienny cokół na którym do II wojny znajdował się krzyż. Ustawiono go w miejscu, gdzie w roku 1928 wilki pożarły leśniczego, który tędy wracał z Turzańska do Kalnicy. Zostały z niego podobno tylko nasmarowane dziegciem buty.

"Zamaskowane" wejście do starej piwnicy (2005)
foto: P. Szechyński

Dojście na teren dawnej wsi jest proste i niemęczące. Najłatwiej dostać się tu z Kalnicy: z Kalnicy kierujemy się południowy-wschód w kierunku dawnej wsi Sukowate. Skręcamy w pierwszą napotkaną drogę w prawo. Znaki "punkt czerpania wody". Tuż po skręcie po lewej stronie jedno zabudowanie. Dalej drogą z płyt betonowych wzdłuż potoku. Teraz droga biegnie przez las, mijamy 3 pasieki po prawej, przy jednej z nich pod koniec trasy jeden niewielki domek i wychodzimy na rozległą przestrzeń dawnej wsi, otoczonej odkrytymi wzgórzami z prawej i lewej strony.

Betonówka po minięciu Kamionek wchodzi ostro pod górę do lasu, tam urywa się i przechodzi w drogę gruntową. Idąc dalej prosto można osiągnąć szlak niebieski Chryszczata - Sanok.

Z Kamionek odchodzi również dróżka w prawo, pod górę. Można tędy dojść na przełęcz pod Suliłą (przecina ją wspomniany szlak niebieski) i zejść przez Turzańsk do Rzepedzi. Jest to również drugi z wariantów dojścia do Kamionek: zamiast z Kalnicy, schodzimy z przełęczy pod Suliłą. W początkowej fazie trasa słabo czytelna, znaków oczywiście brak.

Opuszczona dolina po dawnej wsi Kamionki, to miejsce raczej dla koneserów regionu, szukających spokoju i ciszy pośród bieszczadzkich łąk i wzgórz. Większość terenu jest w rękach prywatnych.

P. Szechyński

Kamionki, 2014
foto: P. Szechyński

Kamionki, tereny wsi od strony cerkwiska, 2013
foto: P. Szechyński

Kamionki, cmentarz i miejsce po cerkwi, 2013
foto: P. Szechyński

Kamionki, jedna z piwnic za potokiem, 2013
foto: P. Szechyński

Kamionki, wnętrze piwnicy za potokiem, 2013
foto: P. Szechyński

Droga do Kamionek z przełęczy pod Suliłą. Kamionki są w dole na wprost i z prawej, nad nimi niezalesiona Łecowa Kiczera, 2013
foto: P. Szechyński

Kamionki, październik 2008
foto: Łukasz Rachwał

Kamionki, październik 2008, wnętrze starej piwnicy
foto: Łukasz Rachwał