» Rozmaitości bieszczadzkie | Galeria Barak

Galeria Barak w Czarnej

Czy można sprzedać krajobraz? Można, bo na tym przecież bazują biura turystyczne budując ofertę wyjazdów w różne zakątki świata. Ale czy można sprzedać pojedynczego człowieka? Tego biura podróży zazwyczaj w ofercie nie mają. Za to firma Karpackie Centrum Turystyki Aktywnej "Zielony Rower" z Leska, zaangażowana w projekt "Gospodarka Społeczna na Bursztynowym Szlaku", może pokazać turystom ciekawe miejsca i oryginalnych ludzi - tych, do których ciężko dotrzeć, którzy mają swoje pasje i chcą nimi zarazić turystów.

Galeria Barak
foto: M. Nobis

Miejsc takich jest setki a wiele czeka jeszcze na odkrycie - to najczęściej my sami decydujemy o ich walorach, bądź to polecając je innym, bądź zapominając bezpowrotnie jako nic ciekawego.

Zielony Rower jest jedną z pięciu firm społecznych powstałych w południowej Polsce, których ideą jest aktywizacja osób bezrobotnych w kontekście turystyki dziedzictwa narodowego. Stanowi trzon, wokół którego krążą pojedynczy przedsiębiorcy, ośrodek, w którym centralizują się ich oferty. Razem tworzą sprawną turystyczna siatkę. Działając w pojedynkę nie mieliby szans na rozwój.

Większość z Państwa przyzna, że weekend w górskim kurorcie jest na tyle oklepany, że aż nudny, czego nie można powiedzieć o Andrzeju Kuszy, specjalizującym się w robieniu ślicznych kwiatów z bibuły, Wacku Kuzło, który pół świata wylatał na paralotni i może taką rozrywkę bezpiecznie turystom zorganizować, czy o małżeństwie państwa Franczaków z Czarnej. Wszystko to w zasięgu ręki, w Bieszczadach.

Galeria Barak
foto: M. Nobis

"Zdarzyło mi się niegdyś /ujrzeć w lesie rano dwie drogi;/ pojechałem tą mniej uczęszczaną./ Reszta wzięła się z tego, że ją/ wybrałem" (R. Frost Droga niewybrana). Słowa te zdają się doskonale przedstawiać koleje losów państwa Franczaków, właścicieli galerii Barak w miejscowości Czarna. Są oni przekonani, że łatwiej usłyszeć siebie i innych z dala od wrzaskliwych ulic wielkiego miasta. Tutaj żyją naprawdę. Mimo wielu trudności, jakie stanęły na ich drodze, tutaj się odnaleźli, pokochali, stworzyli dom oraz galerię.
- Galerię traktujemy nie tylko jak miejsce pracy, ale przede wszystkim jako miejsce spotkań z ludźmi, zawiązywania - licznych już teraz - znajomości i przyjaźni, bo nasza galeria to Galeria Przyjazna Ludziom.

Galeria Barak powstała 11 lat temu jako miejsce ekspozycji i prezentacji prac głównie artystów bieszczadzkich. To przestrzeń, w której najważniejsze jest spotkanie z ludźmi.
- Łączą nas niezwykle ciepłe więzi. Lubimy ze sobą przebywać, spotykamy się, śpiewamy, pomagamy sobie... - mówi pani Róża. Jednym ze spektakularnych przykładów potwierdzających jej słowa była akcja pomocy pogorzelcom - państwu Rozmysłowiczom oraz Gozdzieckim, którzy utracili dorobek całego życia (dziś nadpalona szafa tych pierwszych zajmuje honorowe miejsce w baraku).

Galeria Barak
foto: M. Nobis

Nie wszystkie te osoby są artystami profesjonalnymi - większość dopiero tutaj odkryła swój talent. - W Bieszczadach jest coś takiego, co wyzwala zdolności. Przykładem jest pani Teresa, malarka, oraz mój mąż, który dopiero tutaj zaczął rzeźbić.

W Bieszczadach jest sporo miejsc, gdzie obecność człowieka jest jak gdyby niezauważalna, a historia jest zawłaszczona przez przyrodę, krajobrazy. - Dla nas rzeczywistość telewizyjna to rzeczywistość plastikowa, zza ekranu. Mam wrażenie, że jesteśmy bliżej prawdy - gdy nie mamy co jeść, to naprawdę nie mamy co jeść, jak marzniemy, to naprawdę marzniemy, a jak się przyjaźnimy, to na zawsze. Tu wszystko jest bardziej wyraziste.

Pani Róża najchętniej maluje nieistniejące już bieszczadzkie cerkwie, posługując się techniką wzorowaną na starych fotografiach. Stosunkowo nową pasją są natomiast zajęcia z ceramiki: - To niezwykle przyjazna człowiekowi technika, towarzysząca mu od początku cywilizacji. Niełatwo to sobie uzmysłowić, ale skorupki wykopywane przez archeologów były przecież wyrabiane przez naszych przodków - zauważa pani Róża.

Ceramika na tyle zawładnęła wyobraźnią państwa Franczaków, iż postanowili zorganizować warsztaty, podczas których każdy ich uczestnik otrzymuje wypalony wstępnie wyrób (miseczka, kubek itp.), który następnie własnoręcznie ozdabia. To jest działalność całoroczna, jednak galeria ożywa w lecie. - Życie tutaj toczy się zgodnie z porami roku - na zimę troszkę przysypiamy, zamykamy się w swoich pracowniach. Później przychodzi wiosna, przypływ energii, pobudzenie... Wszystko staje się bardziej intensywne po to, by jesienią znów się wyciszać, uspokoić.

Niepozorny wygląd budynku nie onieśmiela gości. Każdy, kto wejdzie z ulicy, może liczyć na bezinteresowną życzliwość, szczerość, otwartość. Galeria jest czynna codziennie do ostatniego gościa.

Czarna leży na przecięciu dwóch najważniejszych traktów komunikacyjnych Bieszczadów: dużej i małej obwodnicy. Dojechać można od strony Sanoka, Leska, Ustrzyk Dolnych, ale też od strony Soliny, Polańczyka, jak również z Cisnej, Wetliny i Ustrzyk Górnych. Galeria znajduje się w centrum Czarnej - 40m od drogi głównej Ustrzyki Dln. - Ustrzyki Grn. Pierwszym ważnym w życiu galerii Barak wydarzeniem był cykl spotkań z poetą Jerzym Harasymowiczem. (MN, ŁG)

Karpackie Centrum Turystyki Aktywnej
"ZIELONY ROWER" Przedsiębiorstwo społeczne
ul. Plac Konstytucji 3 Maja 7
38-600 Lesko
tel./fax + 48 (0-13) 469 62 90
www.zielonyrower.pl

Źródło: Biuro Prasowe Projektu "Gospodarka Społeczna na Bursztynowym Szlaku"
Informator Sp. z o.o.
Ul. Sienkiewicza 8/9
30-033 Kraków
tel. 012 630 91 46