» Wodospady i kaskady | Wodospad w Uhercach

Wodospad na Olszance (Olszanicy) w Uhercach

Wędrując po Bieszczadach bardzo często można napotkać miejsca nie do końca odkryte, aczkolwiek bardzo ciekawe. Jedno z nich znajduje się tuż obok "wielkiej obwodnicy" na rzece Olszance, jednym z dwóch prawobrzeżnych dopływów Sanu.

Wodospad na Olszance
foto: P. Szechyński

Mowa o pomniku przyrody nieożywionej "Wodospad w Uhercach Mineralnych". Jest to "bardzo interesujący przykład formy rzeźby uformowanej w wyniku erozyjnej działalności wód płynących". To naukowe sformułowanie i pozostałe wiadomości zaczerpnięte zostały z operatu - czyli planu ochrony pomnika.

Wodospad na Olszance uchodzi za najszerszy w całym regionie. Ten naturalny stopień wodny zmierzony po wychodniach skalnych, od jednego brzegu do drugiego, liczy 38 metrów. Jego wysokość na warunki bieszczadzkie jest dość imponująca, gdyż zmierzona od lustra wody wynosi w granicach 2,5-3m. Bardzo ciekawy jest tak zwany "kociołek erozyjny" czyli głębia znajdująca się u podnóża wodospadu. Ma ona około 2 metry. Oczywiście dane te są uśrednione, gdyż wielkość wodospadu jest uzależniona od stanu wody. Niegdyś był znacznie większy, został częściowo zniszczony w czasie - dosłownie - gigantycznej powodzi w 1981r. Wtedy to w sumie mała rzeczka Olszanica zwana też Olszanką gwałtownie zalała całą swoją dolinę. Nurt był tak silny, iż niszczył wszystko po drodze.

Wodospad na Olszance
foto: P. Szechyński

Poniżej wodospadu znajduje się obryw skalny - odsłonięcie fliszu karpackiego. Tu można zobaczyć jak zbudowane są Bieszczady. Ta część łuku Karpat ma budowę fliszową, czyli mamy do czynienia z naprzemianległymi skałami osadowymi. W zdecydowanej większości są to piaskowce i łupki, towarzyszą im mułowce, iłowce, zlepieńce, margle i rogowce. Wodospad tworzą twarde piaskowce krośnieńskie serii śląskiej. Po przeciwnej stronie skarpy znajduje się swoista plaża wykorzystywana przez miejscowe dzieciaki, czyli łacha żwirowo-piaskowa. Osadza się w tym miejscu materiał niesiony przez rzekę.

Najłatwiej do wodospadu dojść trasą ekomuzeum "W krainie bobrów", wytyczonym na terenie Kotliny Uherczańskiej. Szlak jest bardzo dobrze oznakowany więc bez problemu dotrzemy do pomnika przyrody, który jest ukryty w krzakach. Na szlak warto wejść w okolicy kościoła w Uhercach Mineralnych. Przy okazji można zobaczyć wiele interesujacych obiektów znajdujących się w tej miejscowości.
Więcej: Uherce Mineralne - rys historyczny i walory turystyczne

Istnieje także drugie dojście do wodospadu. Z wielkiej obwodnicy, w miejscowości Rudenka skręcamy w prawo obok dużego zakładu "Prohanbud". Omijamy go i idąc wzdłuż torów docieramy do pomnika przyrody nieożywionej.

Lucyna Beata Pściuk

Wodospad na Olszance
foto: P. Szechyński)

"Dołek" poniżej progu wodospadu. W upalne dni służy jako kapielisko
foto: P. Szechyński)

Wodospad na Olszance
foto: P. Szechyński)

Wodospad na Olszance zimą
(foto: P. Szechyński)