» Wodospady i kaskady | Wodospad na potoku Hylaty

Wodospad na potoku Hylaty

Jedną z ciekawszych osobliwości przyrodniczych, którą będąc w Bieszczadach z pewnością warto zobaczyć, jest wodospad na potoku o potocznej nazwie Hylaty, zwany również Szepit. W Bieszczadach mamy wiele niewielkich spadów wodnych, mnóstwo pięknych kaskad i progów, jednak wodospadów nie ma tu zbyt dużo, szczególnie tych wyższych (jak na bieszczadzkie warunki).

W roku 2008 ustawiono tablice oraz wykonano drewniane schody i barierki. Wodospad wszedł w skład znakowanej ścieżki wokół Zatwarnicy o nazwie "Hylaty". W 2014 zastąpiono je metalowymi
foto: P. Szechyński

Wodospad położony jest nieopodal Zatwarnicy. Dotrzeć nad niego jest stosunkowo łatwo, piechotą, rowerem, częściowo PKS, lub samochodem - jest kilka możliwości.

Jeżeli znajdujemy się na trasie Wielkiej Obwodnicy Bieszczadzkiej, to należy skręcić pomiędzy Stuposianami a Smolnikiem na Dwerniczek. Trasą tą, bardzo przyjemną zresztą, wiodącą cały czas wzdłuż Sanu przez Chmiel (ciekawa i warta obejrzenia cerkiew drewniana, obecnie kościół oraz punkt widokowy "Chmielowe kaskady") i Sękowiec kursuje także PKS (do Zatwarnicy). Turyści zmotoryzowani w Sękowcu powinni odbić na Zatwarnicę. Dawniej prowadziła stąd jeszcze droga do Rajskiego, przez teren obecnego rezerwatu "Krywe" (który obejmuje dolinę Sanu w rejonie dawnych wsi Krywe, oraz Hulskie), obok nieczynnego już dziś kamieniołomu - obecnie jest zamknięta dla ruchu, ale można przyjechac od tamtej strony rowerem, lub oczywiście przyjść piechotą - jednak jest to spory kawałek. Do Dwernika (a z Dwernika skręcając w lewo, dalej w/w drogą) można dojechać także od strony Berehów Górnych (Brzegów Górnych) przez Nasiczne.

Wodospad na Hylatym
foto: P. Szechyński

Można do Zatwarnicy zejść także z Połoniny Wetlińskiej - ścieżką dydaktyczną "Jodła", która przechodzi przez Przełęcz Orłowicza i schodzi do nieistniejącej obecnie bazy ZHP Suche Rzeki, a stąd biegnie już droga do Zatwarnicy.

W Zatwarnicy idziemy drogą, aż spotkamy mostek przez potok Głęboki i przechodzimy go, będzie to skręt w lewo z głównej drogi. Następnie mijamy niewielki tartaczek i dochodzimy do ostatnich z tej strony, zabudowań w Zatwarnicy (będzie domek na górce, po lewej). Po prawej stronie widać niewielki szyb (kiwajka) wydobywający ropę. W powietrzu czuć unoszący się jej charakterystyczny zapach. Niedawno została wyznakowana ścieżka historyczno-przyrodnicza "Hylaty" wokół Zatwarnicy, w jej skład wchodzi również wodospad. Rozpoczyna ona swój bieg przy chacie bojkowskiej i przystanku PKS, kończy na Dwerniku-Kamieniu.

Po przejściu ok. 300 m, wzdłuż płynącego już tędy potoku Hylaty, dochodzimy do wodospadu. Miejsce jest oznakowane (gdyby ktoś go nie zauważył ;)) Wodospad na Hylatym ma 8 metrów wysokości (tak wynika z tabliczki - dane te wyglądają jednak na mocno naciągane, być może zmierzono jego długość, a nie rzeczywista wysokość), otaczają go kamieniste brzegi i skałki. Wodospad ten niegdyś znajdował się kilkadziesiąt metrów niżej - przesunięcie nastąpiło w latach 1962-33, kiedy to wojsko pozyskiwało z wodospadu kamień do budowy biegnącej obok drogi. Samą budowę drogi upamiętniono obeliskiem z napisem "Drogę budowała Dolnośląska Jednostka Wojskowa" i datą. Obelisk stoi do dziś, choć mocno zniszczony upływem czasu. W ramach ścieżki wybudowano również drewniane schody i barierki co nieco pogorszyło wygląd otoczenia - nie mniej wodospadzik i tak warto zobaczyć.

Lewy brzeg potoku dodatkowo zabezpieczony jest murkiem, który zapobiega osuwaniu się ziemi w koryto potoka. Niewielka ścieżka pozwala zejść na wspomniany murek, skąd doskonale widoczny jest ten piękny element bieszczadzkiego krajobrazu, jakim jest wodospad na Hylatym.

Ponieważ od kilku lat wodospad leży na trasie ścieżki "Hylaty", dojście jest oznakowane a latem 2014 wykonano nowe zabezpieczenia oraz schody, którymi można zejść nad potok przy wodospadzie.

Zobacz także:

Duchy wodospadu
Ścieżka przyrodniczo - -historyczna "Hylaty"

Więcej zdjęć wodospadu:

Wodospad na Hylatym - zdjęcia

P. Szechyński

Nowe schody, wrzesień 2014
foto: M. Piela

Nowe schody, wrzesień 2014
foto: M. Piela

Szepit, wrzesień 2014
foto: M. Piela

Wodospad Szepit na Hylatym i poprzednie balustrady, 2010
foto: P. Szechyński

Wodospad Szepit na Hylatym
foto: P. Szechyński

Hylaty powyżej progu wodospadu
foto: P. Szechyński

foto: P. Szechyński

Potok Hylaty powyżej progu
foto: P. Szechyński