» Miejscowości | Mików

Mików

Mików to niewielka osada leśna leżąca w dolinie potoku Mikowego, u jego ujścia do Osławy. Nazwa Mikowa wywodzi się (z łemkowskiego "Mykiw") z nazwy osobowej Mik (Mikołaj). Przez Mików biegną tory kolejki wąskotorowej, był tam także jej przystanek w czasach, gdy kolejka kursowała na trasie Rzepedź - Majdan.

Mików
foto: P. Szechyński

Mniej więcej w połowie granic dawnego zasięgu miejscowości (w części zwanej Pohariwka), po lewej stronie potoku, w pobliżu przydrożnego źródełka, znajdowała się cerkiew greckokatolicka Uspienija Preczystoj Bohorodyci (Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny) zbudowana przed rokiem 1742. W roku 1784 wybudowano kolejną i konserkrowano ją pw. św. Michała. W latach 20.XX w. była cerkwią filialną parafii w Smolniku. Do dnia dzisiejszego został niestety tylko wieniec starych drzew (a raczej jego resztki) otaczających kiedyś tą świątynię oraz cmentarz. Cerkiew spłonęła prawdopodobnie w 1947 r., wraz ze stojącą obok dzwonnicą i zabudową wsi.

Cmentarz w Mikowie widoczny z drogi
foto: P. Szechyński

Niedawno cmentarz był porządkowany a nagrobki remontowane. Zachowały sie 3 nagrobki. Teren jest obecnie ogrodzony, stoi tu także tablica z krótkim opisem wsi i cerkwi. W obecnych granicach wsi, cmentarz znajduje się już poza obszarem zabudowań. Dojście: drogą w kierunku przełęczy Żebrak. Po minięciu ostatnich zabudowań (drewniany budynek dawniej służący pracownikom leśnym, oznaczony nr 8). należy iść aż do wyraźnego placu po prawej stronie. Cmentarz powinien być już widoczny z drogi. Przy placu znajduje się wiadukt dawnego odgałęzienia kolejki przerzucony nad potokiem Mikowy. Trzeba zejść dróżką w kierunku wiaduktu, przejść potok i polna dróżka po 150 m wyprowadzi na cmentarz i cerkwisko. Legalnie samochodem nie można tu dojechać, gdyż droga ta posiada status leśnej a znak zakazu ruchu stoi przy ostatnich zabudowaniach Mikowa.

Mików. Dawny wiadukt kolejki nad Mikowym. Do cmentarza - w prawo
foto: Justyna Szechyńska

Obecnie na osadę składa się kilkanaście zabudowań - w tym leśniczówka, które powstały w latach 50 i 60.XXw., ponieważ po II wojnie wszystkie zabudowania wsi zostały zniszczone. Tuż przy drodze, która biegnie dalej do Duszatyna stał jeszcze do niedawna zrujnowany sklepik a niegdyś obok był przystanek kolejki, która dawniej przemierzała dolinę. Idąc tą drogą dalej, po pokonaniu czterech brodów i minięciu retort wyjdziemy w Duszatynie, przy moscie kolejki nad Osławą, tuż obok pola namiotowego i skrętu szlaku czewonego na jeziorka duszatyńskie.

Mików
foto: P. Szechyński

Pozostała część osady ciągnie się wzdłuż Mikowego potoku, dokąd prowadzi szeroka droga w prawo. Zabudowania w tym miejscu są dosć rozrzucone, wieś jest bardzo malownicza, spokojna - czuć jak się to mówi "klimat". Idąc tą drogą dalej, opuszczamy Mików i po ok. 1km po prawej stronie drogi ujrzymy ciekawy most. Jest to most dawnej kolejki wąskotorowej nad Mikowym. Odgałęzienie to prowadziło na tzw. "górny skład". Jednak ten odcinek został zlikwidowany dośc dawno (zanim kolejka przestała kursować na trasie Rzepedź - Smolnik) a tory rozebrane. Most zachował się w bardzo dobrym stanie, podobnie jak wysoki nasyp. Po mostem niewielki "wodospadzik", spływający po dawnych płytach.

Kontynuując marsz w tę stronę, po minięciu wypału (retorty) doszlibyśmy, wśród bardzo malowniczego lasu z przewagą buka, na Przełęcz Żebrak, skąd droga rozgałęzia się: w prawo do Woli Michowej, oraz prosto: do Rabego. Idąc w kierunku Rabego po krótkiej chwili osiągamy szlak czerwony na Chryszczatą, oraz w stronę przeciwną - do Cisnej. 2 km od wspomnianego rozgałęzienia, po lewej stronie drogi studencka baza namiotowa Rabe.

Mików. Dawny wiadukt kolejki nad Mikowym i kaskada na potoku
foto: P. Szechyński

Kierując się natomiast w stronę Duszatyna, tuż za skrzyżowaniem znajdujemy miejsce po dawnej stacyjce kolejki, rozjazdy torów, kilka zachowanych jeszcze zwrotnic oraz - mocno zarosnięte latem - dawne place przeładunkowe.

W roku 2009, podczas trwającej trzy dni "Harasymiady", upamiętniono pobyt w Mikowie Jerzego Harasymowicza. Był to jego ostatni pobyt w górach przed śmiercią. 12.09.2009 pod kwaterą mysliwską w której mieszkał odsłonięty został obelisk, na którym umieszczono pamiątkową tablicę z poetyckim testamentem Harasymowicza. W uroczystości wzięła udział żona poety - Maria Harasymowicz.

Fotorelacja z tego wydarzenia: Odsłonięcie obelisku J. Harasymowicza

Zobacz także:

Mików - galeria zdjęć
Galeria zdjęć - cmentarz w Mikowie
noclegi w Mikowie
Wodospad na potoku Dynysów k.Mikowa

P. Szechyński

Mików, stacja kolejki oraz sklepik, rok 1979
foto: Witold Wróbel

Mików, kiedyś był tu sklepik a dokładnie tzw. Punkt Sprzedazy Pomocniczej GS Komańcza, 2003
foto: P. Szechyński

Miejsce po cerkwi w Mikowie, 2016
foto: P. Szechyński

Cmentarz w Mikowie, jeden z nagrobków 2016
foto: P. Szechyński

Cmentarz w Mikowie, nagrobek Nikołaja (zm. 1928) i Kateriny Czerwieniak (zm. 1929), 2016
foto: P. Szechyński

Most wąskotorówki na Osławie między Mikowem a Duszatynem, 2010
foto: P. Szechyński

Wodospad na potoku Dynysów k. Mikowa, 2010
foto: P. Szechyński

Mików, jedno z zabudowań, 2010
foto: P. Szechyński

Mików, droga, 2010
foto: Justyna Szechyńska

Tablica pamięci J. Harasymowicza, 2010
foto: P. Szechyński

Mików 2010
foto: P. Szechyński

Mików, "chatka" na tzw., górnym składzie - placu przeładunkowym, do którego kiedyś docierała kolejka wąskotorowa, 2010
foto: P. Szechyński

Mików, miejsce po dawnym placu przeładunkowym nad Osławą. Droga w kierunku Duszatyna, 2010
foto: P. Szechyński