» Szlaki piesze | Przysłup Caryński

Przysłup Caryński z Bereżek

Od sezonu 2023 na szlak Bereżki - Przysłup Caryński można wprowadzać psy.

Przysłup Caryński (785 m n.p.m) to malowniczo położona przełęcz, pomiędzy grzbietem Poloniny Caryńskiej od południa i zboczami Magury Stuposiańskiej (1016 m n.p.m) od północy, stanowiąca jednocześnie węzeł szlaków turystycznych.

Nad potokiem
foto: P. Szechyński

Krzyżuje się tu szlak zielony, niebieski, dochodzi także opisywany niżej szlak żółty (dojściowy) z Bereżek a także bierze swój początek ścieżka historyczno-przyrodnicza "Przysłup Caryński - Krywe nad Sanem" (kolor czerwony). Warto również wymienić szlak rowerowy, projektu "Zielony rower" (R-63, "Wojaka Szwejka"), biegnący tu od miejscowości Nasiczne (odcinek Nasiczne - Bereżki miał 10 km). Oznakowany jest kolorem czerwonym a zjazd z Przysłupa do Bereżek określany był jako odcinek ekstremalny, ze względu na to, iż jest dość trudny technicznie (stromizny, kamienie, korzenie, potoki). Był - ponieważ został dla rowerzystów zamknięty wraz z pojawieniem się w BdPN nowego planu ochrony. Obecnie rowerem legalnie można dojechać do przełęczy tylko od strony Nasicznego, ewentualnie niebieskim szlakiem z Dwernika przez Magurę Stuposiańską leżącą poza parkiem.

Początek szlaku w Bereżkach
foto: A. Szechyński

Najkrótszą trasą na Przysłup Caryński, jest szlak żółty z Bereżek. Można tu dojść asfaltem z Ustrzyk Górnych (5 km), lub Widełek (2 km) - gdzie szosę przecina szlak niebieski. Początek szlaku żółtego, znajduje się po lewej stronie szosy (patrząc od UG), lub jak kto woli: po stronie zachodniej. Wejście na szlak jest dobrze oznakowane, znajduje się tu również niewielkie pole namiotowe Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

Rozległą łąką przechodzimy przez pole namiotowe. Jest tu kilka obiektów BdPN - wiata, miejsce na ognisko. Droga polna po chwili zamieni się w ścieżkę i po ok. 200 m wchodzimy do lasu. Ścieżka w tym miejscu biegnie dość łagodnie pod górę, dokoła las oraz szumiący nieśmiało potoczek. Początkowo miekkie podłoże, zamieni się wkrótce w mocno kamienistą ścieżkę - wskazane odpowiednie obuwie.

Widok z przełęczy Przysłup Caryński na północny-zachód
foto: P. Szechyński

Szum potoku staje się coraz wyraźniejszy, docieramy w końcu do drewnianej kładki nad potoczkiem. Kładek takich spotkamy po drodze jeszcze kilka, gdyż spora część trasy biegnie równolegle z potokiem, zasilanym co kawałek przez spływające z góry mniejsze strumyki. Teren robi się coraz bardziej malowniczy, las gęstnieje. Mnóstwo powywracanych drzew opowiada nam, że ingerencja człowieka w wygląd otoczenia sprowadzona została do koniecznego minimum.

Po minięciu kilku kolejnych kładek, szlak zaczyna wznosić się nieco stromiej pod górę. Zostawiamy potok i zakręconą ścieżką, po "schodkach" z korzeni rosnących przy ścieżce drzew wspinamy się coraz wyżej. Las staje się rzadszy, przewaga drzew młodych. Miejsce zacienione nawet podczas upalnego dnia. Miejscami błoto, jeśli deszcz padał nawet kilka dni wcześniej - w takich miejscach teren schnie dość długo. Ścieżka staje się coraz szersza, a z pomiędzy drzew zaczyna przeświecać odkryty teren. Lekki łukiem wychodzimy na przełęcz. W miarę wytrawnym piechurom trasa zajmie nie więcej, niż 1h. Pozostałym ok.1½ h.

Studencka "Koliba" - dawny budynek, rozebrany w roku 2008 celem wybudowania nowego
foto: P. Szechyński

W kierunku południowym, naszym oczom ukazuje się masywny grzbiet Połoniny Caryńskiej. Podchodzimy jeszcze kilkadziesiąt metrów trawiastą ścieżką i docieramy do najwyższego punktu Przełęczy - 785 m n.p.m.

Miejsce oznakowane jest drewnianym słupkiem. Ponieważ krzyżują się tu inne szlaki z tabliczek dowiemy się gdzie i w jakim czasie można stąd dojść (czasy znajdują się poniżej). Schodzimy teraz drogą 150 metrów za znakami ścieżki Przysłup - Krywe i naszym oczom ukazuje się nowe schronisko Koliba. Obiekt ten formalnie nigdy nie był schroniskiem i nadal nie jest, ale jakoś tak w mowie potocznej takie określenie do niego przylgnęło. Do roku 2008 również znajdowało się tu "schronisko" studenckie Politechniki Warszawskiej "Koliba", położone na wysokości 777 m n.p.m., usytuowane w starym "tradycyjnym" drewnianym budynku. Bardzo przyjemne miejsce, można co nieco zjeść, napić się kawy i podziwiać widoki. Z polanki przed schroniskiem bardzo ładny widok na gniazdo Tarnicy oraz Bukowe Berdo. Stary obiekt został rozebrany wiosną 2008 a w jego miejscu stanął nowy budynek Koliby.

Zobacz zdjęcia: Caryńskie i Przysłup Caryński - galeria

Przełęcz Przysłup jest przede wszystkim miejscem "przelotowym", dla turystów wędrujących z różnych kierunków. Nie mniej, można jednak również potraktować go jako punkt docelowy - dla mniej wymagających turystów. Przyjemny, niezbyt męczący spacer z Bereżek lub Ustrzyk Górnych. Ci ostatni, mogą dojść stąd na teren dawnej wsi Caryńskie, gdzie znajduje się dawny cmentarz oraz ruiny kaplicy św. Jana - 30 minut ścieżką czerwoną, następnie 5 minut ścieżką żółtą.

Zobacz zdjęcia: Caryńskie cmentarz

Na Przysłup Caryński można wyjść następującymi trasami:

- z Widełek, lub z Dwernika przez Magurę Stuposiańską:

• Dwernik - Przysłup Caryński, ok. 3h, odwrotnie: 2½ h,
• Widełki - Przysłup Caryński, ok.2h, odwrotnie: 1½ h.

- z Przełęczy Wyżniańskiej przez Połoninę Caryńską:

• Przełęcz Wyżniańska - Połonina Caryńska (krzyż. z czerwonym), ok. 1h, odwrotnie: ½ h,
• Połonina Caryńska (krzyż. z czerwonym) - Przysłup Caryński, ok.1½ h, odwrotnie: 2½ h.

- z Bereżek:

• Bereżki - Przysłup Caryński, ok. 1¼h, odwrotnie: ¾ h,

Wzdłuż szlaku żółtego i zielonego z Bereżek prowadzi również ścieżka przyrodnicza BdPN "Połonina Caryńska", która następnie z połoniny schodzi do Ustrzyk Górnych oraz Berehów. Przystanki znajdujące się na tym odcinku zaznaczono w terenie symbolami 15B- 24B. Symbolem ścieżki jest buk zwyczajny.

tekst: P. Szechyński

Początek trasy na polu namiotowym w Bereżkach
foto: A. Szechyński

Nowa Koliba na Przysłupie
foto: A. Szechyński

Przysłup Caryński - węzeł szlaków zimą
foto: P. Szechyński

Przysłup Caryński - widok z nowej Koliby zimą
foto: P. Szechyński

Przysłup Caryński - nowa Koliba zimą
foto: P. Szechyński