» Cmentarze i cerkwiska | Lesko

Cmentarz wojenny w Lesku z okresu I wojny światowej 1914-1915
(Soldatenfriedhof Lesko. Der ehem. osterr-ung. k.u.k. armee.

Cmentarz wojenny w Lesku został poświęcony w dniu 30 kwietnia 1916 roku przez księży rzymskokatolickich: Teofila Dzierżyńskiego i Karola Perenca oraz greckokatolickich: Włodzimierza Gmytrasiewicza i Jana Bireckiego.

Cmentarz wojskowy w Lesku
foto: J. Milczanowska

Uroczystość oddania ostatniego hołdu poległym żołnierzom odbyła się w patriotyczno - religijnej oprawie. W poświęceniu cmentarza uczestniczyli starosta Kazimierz Pohorecki, burmistrz Aleksander Śliżyński, naczelnik sądu Kazimierz Oborski i C.K. komendant żandarmerii Filip Vortub a także licznie zgromadzeni mieszkańcy Leska.

Na leskim cmentarzu w zbiorowych mogiłach spoczywa około 600 żołnierzy armii austro-węgierskiej, rosyjskiej i niemieckiej poległych w bitwach I wojny światowej oraz zmarłych od chorób i ran w polowych szpitalach w okolicach Leska.

Budowę cmentarza prowadził Oddział Grobownictwa Wojennego Komando Nr.4 (K.u.K. Bezirkhauptmannschaft - Kommando) stacjonujący w Rymanowie. Nadzór nad budową ze strony władz miasta Leska sprawował C.K. Komendant Żandarmierii Filip Vortub.

Cmentarz wojskowy w Lesku
foto: J. Milczanowska

Przy pochówku nie stosowano podziału poległych ze względu na przynależność do poszczególnych armii. Pochowano wszystkich po żołniersku, w zbiorowych mogiłach. Ten element etosu rycerskiego pojawił sie po raz ostatni na cmentarzu.

"...za życia skłóceni, śmiercią pogodzeni, razem złożyli tu kości..."

Wszystkie uczestniczące w walkach I wojny światowej armie były wielonarodowościowe. Bez swojej wolnej woli służyli w nich także Polacy. Na leskim cmentarzy spoczywają wyznawcy kościoła rzymskokatolickiego, ewangelickiego, cerkwi prawosławnej i greckokatolickiej oraz muzułmanie.

Spoczywający na leskim cmentarzu Węgrzy, to żołnierze z załogi Twierdzy Przemyśl, którzy w drodze do swojej ojczyzny zmarli od chorób i ran w transporcie sanitarnym na stacji Lesko - Łukawica. W zimie 1914-15 uszkodzony został przez oddział armii carskiej tunel kolejowy w Łupkowie, co zablokowało na kilka tygodni transporty do Wiednia i do Budapesztu.

Andrzej Piotrowicz "Cmentarz żołnierski w Lesku"

Napis na bramie:
"...MORS SOLA VICTRIS, GLORIA VICTIS..."
("...Ponieważ tylko śmierć jest zwycięzcą, przeto chwała zwyciężonym...")

Napis na kopczyku:
"...OPUS BELLI MUNDI MCMXIV - MCMXV..."
("...Dzieło wojny światowej 1914 - 1915...")
†††

Tekst pochodzi z materiałów informacyjnych umieszczonych na cmentarzu.

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela

Cmentarz wojskowy w Lesku (2013)
foto: M. Piela