» Cmentarze i cerkwiska | cmentarz Żernica Niżna

Cmentarz i miejsce po cerkwi w Żernicy Niżnej

Żernica Niżna to nieistniejąca wieś. Położona była pomiędzy Zahoczewiem a Żernicą Wyżną. W tej ostatniej znajdują się zabudowania jednego właściciela, wyremontowana cerkiew i cmentarz. Po Żernicy Niżnej pozostał tylko zrujnowany cmentarz, miejsce po cerkwi oraz murowana kaplica rzymskokatolicka z 1932 r. - również niedawno wyremontowana.

Żernica Niżna, cmentarz i miejsce po cerkwi, 2014
foto: P. Szechyński

Do Żernicy Niżnej można dojechać samochodem. Na drodze Baligród - Hoczew, trzeba skręcić w Zahoczewiu zgodnie z drogowskazem na Żernicę Wyżną. Pierwsza będzie jednak Żernica Niżna. Tereny te łatwo poznać po stojącej po lewej stronie drogi na wzgórzu kaplicy rzymskokatolickiej, która została wyremontowana staraniem obecnego właściciela Żernicy. Kaplicę tę wznieśli rzymskokatoliccy mieszkańcy ówczesnej wsi.

Ok. 150 m na prawo od kaplicy widoczne będzie ogrodzenie cmentarza. Na terenie tym stała niegdyś greckokatolicka cerkiew filialna (parafia w Żernicy Wyżnej) pw. św. Michała Archanioła. Była to świątynia murowana, wzniesiona w roku 1843. Miała plan podłużny, nawa szersza i wyższa od pozostałych części zwieńczona ośmiopolową kopułą. Cerkiew rozebrano po roku 1947, wieś uległa zniszczeniu a mieszkańców wysiedlono. Do dziś pozostało czytelne miejsce po cerkwi, resztki murów, na podstawie których można odczytać jej zarys.

W pobliżu cmentarz cerkiewny. Na cmentarzu znajdują się dwa starsze nagrobki oraz cztery groby późniejsze. Tylko dwa z nich posiadają informację, kto w nich spoczywa. Są to stojące obok siebie mogiły Katarzyny Marczyk i Michała Marczyka. Posiadają drewniane krzyże, są to groby ziemne oszalowane deskami.

Dwie kolejne mogiły ziemne nie posiadają inskrypcji. Stoją na nich krzyże: stalowy oraz drewniany. Przy ogrodzeniu cmentarza w kierunku kaplicy znajduje się grób otoczony niskim podmurowaniem, stoi na nim krzyż stalowy - niedawno odnowiony lub nowy. Przy ogrodzeniu po drugiej stronie cmentarza znajduje się drugi ze starszych nagrobków z przekrzywionym żeliwnym krzyżem - prawdopodobnie cerkiewny. Kolejny żeliwny krzyż zatknięty jest w stertę ziemi i kamieni pozostałych po cerkwi. Pochodzi prawdopodobnie z nagrobka. Ostatni, ułamany żeliwny krzyż, położony jest na pniu przy cerkwisku. Posiada tabliczkę pod inskrypcje, zatem tez pochodzi z nagrobka. Nie ma tu natomiast obecnie 2 krzyży pochodzących ze zwieńczenia cerkwi. Trzeci znajduje się na nagrobku.

P. Szechyński

Literatura:

1. Kryciński S., "Cerkwie w Bieszczadach", Warszawa 1995.

Zobacz także: cerkiew w Żernicy Wyżnej

Stan cmentarza i cerkwiska w Żernicy Niżnej (10.2014):

1. Cmentarz i miejsce w Żernicy Niżnej, widok z drogi, 2014.
2. Żernica Niżna, miejsce po cerkwi z 1843r., 2014
3. Żernica Niżna, miejsce po cerkwi, 2014, 2014.

4. Miejsce po cerkwi w Żernicy Niżnej, 2014.
5. Żernica Niżna, krzyż na cerkiewnych kamieniach, 2014
6. Żernica Niżna, żeliwny krzyż na cerkwisku, 2014.

7. Miejsce po cerkwi w Żernicy Niżnej, krzyż żeliwny, 2014.
8. Żernica Niżna, nagrobek na cmentarzu, 2014
9. Żernica Niżna, nagrobek i krzyż ze zwieńczenia cerkwi, 2014.

10. Cmentarz w Żernicy Niżnej, 2014.
11. Żernica Niżna, nagrobki na cmentarzu, 2014
12. Żernica Niżna, kaplica rzymskokatolicka w pobliżu cmentarza, 2014.