» Bieszczadzkie wspomnienia | Janusz Zubow

Wspomnienie o Jaśku Zubowie

Dzień zaduszny nakłania nas do refleksji o przemijaniu, choć pamięcią obejmuje się wiele nam bliskich osób chciałbym podzielić się moją znajomością z rzeźbiarzem który ostatnie kilkanaście lat spędził w Bieszczadach.

Moja znajomość z Jaśkiem rozpoczęła się na początku lat dziewięćdziesiątych. W tym czasie opowiadali mi o nim inni znani twórcy, których poznałem jeszcze wcześniej - Zdzichu Rados i Jędrek Połonina. Z końcem listopada 1993 roku Jasiek przybył do naszego schroniska Latarnia Wagabundy i postanowił, że spędzi u nas zimę.

Janusz Zubow, wigilia 1996

Tak też się stało. Jaśkowi dowiozłem drewno lipowe z cmentarza w Żubraczem, które sam przygotował do rzeźbienia. Wykonanie dzieła o wymiarach ok. 1 metra zajmowało mu od dwóch do 10 dni. Z tej pierwszej zimy mam piękną pamiątkę w postaci fresku na ścianie przy bufecie - bajkowy pejzaż Bieszczadów.

Wiosną kolejnego roku wraz ze swoim nieodłącznym przyjacielem Heniem Miotlarzem, co do tej pory wykonuje "miotły", zamieszkali w opuszczonym schronisku studenckim "Szczerbanówka" w Maniowie. Tam tworzyli dalej. Studencka baza owiana legendą i człowiek o dużej charyzmie ściągali turystów i wagabundów. Tajników swej sztuki nie chował dla siebie. Między innymi rysunku uczył Baranka, a Ryśka Białko - rzeźbić. Nie są to jedyni wykształceni przezeń artyści. Jego rzeźba zdecydowanie różniła się od sztuki innych twórców.

Janusz Zubow

Jaśkowe życie tu w Bieszczadzie było pełne dynamizmu, pracy, smutku i melancholii wyrażającej się kolorem Jego prac. Powtarzał często, że chce zarobić rzeźbieniem na samochód by się przemieszczać od wsi do wsi, mówił o budowie domu ze słomy i gliny. Jednak nigdzie nie potrafił zagrzać miejsca na dłużej. Latem zjeżdżał pod bieszczadzkie połoniny gdzie często widywany był w galerii "Nad Berehami" na Przełęczy Wyżnej. Zimy spędzał w schroniskach, opuszczonych lokalach gastronomicznych i leśnych.

I tak przyszedł rok dwutysięczny, a dokładnie 22 lipca. Po raz kolejny pojawił się Jasiek i oświadczył, że u mnie pomieszka. Tak też się stało. Przydzieliłem mu mały domek na polu namiotowym. Spędził tam ostatnie swoje lato. Wyprowadził się w poniedziałek po 1 listopada. Podziękował za gościnę i powiedział, że znalazł sobie lokum w budynku gospodarczym nadleśnictwa w Lisznej k. Cisnej. Po kilku dniach dowiedzieliśmy się, że Janusz Zubow nie żyje.

To tylko krótki rys naszej znajomości z Jaśkiem. Wiele ciekawych epizodów z Jego życia jest przechowywanych w pamięci mojej i innych, którzy się z Nim zetknęli lub bardzo dobrze znali. Malowniczy wizerunek bieszczadzkiego Zakapiora doprawdy wypada blado przy faktach z Jego życia. Oprócz niebanalnej postawy życiowej, Janusz reprezentował sztukę w czystej postaci, traktując siebie jako tworzywo swej twórczości. Ostatnie lata swojego życia spędził w Bieszczadach i żył po bieszczadzku.

Wojtek "Kiju" Gosztyła

Powiazane artykuły:

Janusz Zubow - walizka pełna śniegu, zaproszenie na wernisaż (2014)