» Reportaże bieszczadzkie | Szkoleniówka przewodnicka w dolinie Kalniczki

Szkoleniówka przewodnicka w dolinie Kalniczki - Fotoreportaż
11.11.2012

Obowiązkiem kandydata Stowarzyszenia Przewodników Turystycznych "Karpaty" jest zaprezentowanie się w przewodnickim gronie poprzez zorganizowanie i poprowadzenie autorskiej wycieczki. Wyzwanie to podjął Marek Kusiak - przewodnik z rocznym stażem, prezentując kilkunastoosobowej grupie przewodników górskich atrakcje przyrodnicze i kulturowe doliny Kalniczki.

Cmentarz w Średnim Wielkim
foto: P. Kutiak

W dniu 11 listopada 2012r. o godzinie 7.00 stawiliśmy się na parkingu przed Urzędem Miasta i Gminy w Zagórzu. Następnie udaliśmy się do Łukowego, gdzie uczestniczyliśmy w nabożeństwie w kościele pw. NMP Królowej Polski. Pierwszym punktem "szkoleniówki" było Średnie Wielkie. Zwiedziliśmy cerkwisko i stary cmentarz, po czym udaliśmy się ścieżką rowerową w kierunku wsi Choceń. W lesie, nieopodal pierwszej tablicy opisującej historię wsi mieliśmy okazję zobaczyć wychodnie i schrony skalne. Te ostatnie były niespodzianką dla większości uczestników wycieczki szkoleniowej. Na terenie omawianej wsi mieliśmy okazję podziwiać odtworzone i zabezpieczone ślady zabudowy: studnie, podmurówki domów, piwnice. Wśród zdziczałych drzew owocowych można było odnaleźć tropy niedźwiedzia i żubra. Odwiedziliśmy również cerkwisko i cmentarz.

Punkt widokowy nad Cisowcem
foto: P. Kutiak

Kolejną atrakcją wycieczki był punkt widokowy - łąka nad Cisowcem. Rozciągają się stąd widoki na Grzbiet Baligrodzki, Wysoki Dział, Łopiennik, Durną oraz Smerek i Połoninę Wetlińską.

Następnie udaliśmy się na Gabry Wierch (742 m n.p.m.), szczyt przeorany okopami z ruiną wieży triangulacyjnej. Szczyt ten odwiedził podczas swych beskidzkich wędrówek Jan Paweł II, dlatego też młodzież z Gimnazjum z Łukowego wyznaczyła przez jego grzbiet odcinek Szlaku Papieskiego. Szlakiem tym zeszliśmy do przełęczy nad Kiełczawą. Kolejnym przystankiem była Kalnica z swą największą przyrodniczą atrakcją - dębem "Szumnym", pomnikiem przyrody rosnącym na terenie dawnego zakładu karnego. Do historii więziennictwa w Bieszczadach nawiązał oprowadzając uczestników Marek Kusiak:

Wychodnie skalne w Choceniu
foto: P. Kutiak

"- Pod koniec lat 60 i w pierwszej połowie lat 70.XXw., Ministerstwo Spraw Wewnętrznych podjęło decyzję o budowie zakładów karnych w Bieszczadach. Budowano placówki, w których mieli pracować więźniowie. Oddział w Kalnicy funkcjonował do 1978 roku. Liczył około stu osób".

Kolejne olbrzymy, jesiony i dęby zobaczyliśmy w okolicach dawnego dworu hr. Ignacego Krasickiego, w którym rezydował Wincenty Pol. Odwiedziliśmy również miejsce po cerkwi oraz cmentarz przycerkiewny w Kalnicy. Mieliśmy okazję podziwiać nagrobek z figurą madonny z 1936 r., jeden z najpiękniejszych przedwojennych pomników nagrobnych w Bieszczadach. Podczas zwiedzania cmentarza w Kalnicy mieliśmy okazję usłyszeć z ust Marka ciekawą historię:

"- Rodzina Lesyk przyjechała z Ukrainy odszukać swojego krewnego. W 1944 roku mieszkańcy tej miejscowości byli przesiedlani na tereny obecnej Ukrainy. Podczas utarczek Luka Lesyk zginął. Oni byli przewożeni do transportu, tylko syn zdążył nocą wrócić do wsi pochować ojca, na terenie cmentarza. Pochówek był bez sakramentu. W tym roku obecna tu była cała rodzina, prawie dwadzieścia osób, postawiła nagrobek w tym miejscu. Mszę za zmarłego odprawił w tym miejscu prawosławny ksiądz z Morochowa - Julian Feleńczuk".

Wycieczka zakończyła się w hotelu "Chutor Kozacki" w Łukowem, gdzie przewodnicy złożyli podziękowania prowadzącemu wycieczkę i podjęli uchwałę o włączeniu kol. Marka Kusiaka do grona przewodników SPT Karpaty. Zarząd Stowarzyszenia reprezentowali Jacek Leszega i Grażyna Chytła.

tekst oraz zdjęcia: Piotr Kutiak
www.przewodnik-bieszczady.pl

Zobacz także:

Kalnica k.Baligrodu - historia, turystyka
Pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Wieś Choceń - historia, pozostałości

Poniżej kilka zdjęć z w/w szkoleniówki (foto: P. Kutiak):

1. Cerkwisko w Średnim Wielkim.
2. Cmentarz greckokatolicki w Średnim Wielkim.
3. Krzyż na cerkwisku w Średnim Wielkim.

4. Stary szałas pasterski po drodze do Chocenia.
5. Oznakowanie szlaku papieskiego.
6. Owce w Średnim Wielkim.

7. Cerkwisko w Choceniu - od lewej Marek Kusiak i Robert Kubit.
8. Choceń - gościniec.
9. Jedna z tablic we wsi Choceń.

10. Choceń, płyta znaleziona kiedyś w potoku przez harcerzy.
11. Choceń, eksploracja jednej ze starych piwnic.
12. Jedna z piwnic we wsi Choceń.

13. Choceń, przekrój glebowy.
14. Przewodnicy we wsi Choceń.
15. Wnętrze piwnicy w Choceniu.

16. Schrony skalne w Choceniu.
17. Schrony skalne w Choceniu.
18. Schrony skalne w Choceniu.

19. Schrony skalne w Choceniu.
20. Schrony skalne w Choceniu.
21. Wychodnie skalne w Choceniu.

22. Wychodnie skalne w Choceniu.
23. Zabepieczona i odtworzona podmurówka chałupy bojkowskiej.
24. Studnia i beczka w Choceniu.

25. Obudowa starej studni w Choceniu, zniszczona prawdopodobnie przez niedźwiedzia.
26. Zabepieczone pozostałości bojkowskiej chyży.
27. Zdziczałe sady w Choceniu.

28. Buczyna karpacka na Gabry Wierchu.
29. Gabry Wierch - meandry leśnego potoku.
30. Okopy w przyszczytowej partii Gabry Wierchu.

31. Punkt widokowy nad Cisowcem.
32. Punkt widokowy nad Cisowcem.
33. Punkt widokowy nad Cisowcem.

34. Chałupa w Kielczawie.
35. Przewodnicy SPT Karpaty.
36. Suliła widziana z przełęczy nad Kielczawą.

37. Cerkwisko w Kalnicy.
38. Cmentarz w Kalnicy - nagrobki.
39. Fragment podmurówki cerkwi greckokatolickiej w Kalnicy.

40. Nagrobek Lesyka Luki na cmentarzu w Kalnicy.
41. Jeden z najpiękniejszych przedwojennych nagrobków w tej części regionu.
42. Dawny Zakład Karny (OZ) w Kalnicy.