» Trasy samochodowe | Szlakiem ikon - okolice Sanoka

Szlakiem ikon w okolicach Sanoka

W okolicach Sanoka wytyczono niebieski szlak spacerowy o długości 70 km, który łączy wszystkie najcenniejsze obiekty sakralne ukryte w zachodniej części Gór Słonnych (Słonych). Tę oznakowaną i bardzo malowniczą trasę można pokonać rowerem w ciągu 1 dnia lub pieszo podczas dwudniowej wędrówki.

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Cerkiew greckokatolicka z Grąziowej z roku 1731.
foto: P. Szechyński

Najlepszą bazę wypadową do jej poznania stanowi miasto Sanok wraz z bogactwem kultury materialnej i duchowej. Wyruszając stąd na szlak ikon warto zaopatrzyć się w CIT "Orbis"-u lub w biurze Wydziału Promocji Miasta Sanoka w folderek z mapką i opisem poszczególnych obiektów zabytkowych na trasie.

Posługując się mapą i folderkiem będziemy mogli wędrować szlakiem od zamku sanockiego prowadzeni znakami niebieskimi do opisanych obiektów. W porze letniej dużą atrakcję stanowić może spływ łodziami od przystani koło mostu na Sanie w Sanoku otuloną lesistymi wzniesieniami przełomową doliną Sanu do Mrzygłodu. Stąd warto udać się do Ulucza i Dobrej, a następnie lesistymi wzniesieniami przez Park Krajobrazowy Gór Słonnych wracać powoli w kierunku Sanoka.

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Filialna cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy z Ropek z roku 1801.
foto: P. Szechyński

W wielu miejscach urzeknie nas niepowtarzalny urok krajobrazu tej części Gór Sanocko - Turczańskich i zadziwią rozległe panoramy z kilku odsłoniętych stoków górskich. Podczas tej fascynującej wędrówki będziemy mogli poznać perły architektury drewnianej ukryte w zachodniej części Gór Słonnych.

Oto zestawienie zabytków w miejscowości na trasie pieszej i rowerowej:

Sanok:
- Muzeum Ikon przy ul. Zamkowej 2 (posiada największą w kraju kolekcję ok. 700 ikon i eksponuje 270 z nich. Warto też poznać cenne pamiątki historyczne i ok. 150 prac malarskich Z. Beksińskiego).
- katedra przy ul. Zamkowej 16 (prawosławna cerkiew katedralna p.w. Św. Trójcy z 1784 r. z cennym ikonostasem jest dziś siedzibą biskupa diecezji Przemyskiej i Nowosądeckiej), klucze na plebani obok.
- skansen (Muzeum Budownictwa Ludowego o pow. 38 ha posiada ok. 120 obiektów architektury drewnianej 4 grup etnicznych: Bojków, Łemków, Dolinian i Pogórzan, w tym cenną ekspozycję ikon oraz 4 unikalne świątynie: cerkwie z Ropek (1801r.), z Grąziowej (1731 r.), z Rosolina (1750 r) i kościół z Bączala Dolnego (1667 r.)

Ulucz - najstarsza (prawdopodobnie) drewniana cerkiew w Polsce
foto: S. Orłowski

Międzybrodzie - murowana cerkiew grecko-kat. p.w. Trójcy Św. z 1900 r. z ikonostasem, obecnie rzymsko-kat. kościół filialny - klucze: nr 32 u p. M. Bojeczko - tel. 604 530 863.

Orli Kamień (510 m n.p.m) - ostaniec z piaskowca, dziś "pomnik przyrody nieożywionej" o dużych walorach krajobrazowych. Warto tam być!

Tyrawa Solna - drewniana cerkiew p.w. Jana Chrzciciela z 1837 r. z ikonostasem, dziś użytkowana jako kościół rz. kat. (klucze: nr 88 obok kościoła u p. Mieczysława Penara).

Mrzygłód - murowany kościół parafialny sprzed 1424 r., wielokrotnie przebudowywany, zabudowa rynku z przełomu XIX/XX w. - tel. 462 72 05.

Hłomcza - cerkiew
foto: S. Orłowski

Hłomcza - drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. Soboru NMP z 1859 r. z ikonostasem, w latach 1946-1960 użytkowana jako kościół rzymsko-kat., a dziś jako cerkiew prawosławna - (klucze na plebanii obok cerkwi) - tel. 0-90 303 684.

Łodzina - drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. Narodzenia NMP z 1743 r. z ikonostasem, dziś rzymsko-kat. kościół filialny (klucze: u p. Jana Skibińskiego, dom nr 1).

Ulucz - jedna z pereł architektury drewnianej - najstarsza drewniana cerkiew w Polsce p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego z 1510 r. (część historyków kwestionuje tę datę, datując cerkiew ok. 150 lat później - przyp.redakcji) , która stanowiła wówczas część zespołu klasztornego bazylianów. Obecnie jest filią MBL w Sanoku, (klucze: nr 16 na początku wsi u p. Genowefy Filip).

Dobra Szlachecka - drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. św. Mikołaja z 1879 r. , dziś filialny kościół rzymsko-kat., obok unikalna obronna brama - dzwonnica z XVII w. o trzech piętrach z kaplicą i dzwonami z 1624 r. i 1625 r., (klucze: w sklepie nr 55 u p. St. Polańskiej).

Siemuszowa - drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. Przemienienia Pańskiego z 1841 r. z ikonostasem, dziś kościół rzymsko-kat., - klucze nr 28 u p. Teresy Rij).

Hołuczków - drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. św. Paraskewii z 1858 r. z ikonostasem, dziś użytkowana jako kościół rzymsko-kat. (klucze: nr 21 u p. Józefy Piekary).

Słonna (639 m n.p.m.) - przy dobrej widoczności rozległe panoramy na Bieszczady.

Wujskie - murowany kościół par. p.w. śś. Kosmy i Damiana z 1804 r., po remoncie w 1976 r. zatracił klasycystyczne cechy stylowe.

Granicka (575m n.p.m) - ciekawe piaskowcowe wychodnie skalne o dużych walorach krajobrazowych.

Rezerwat przyrody "Polanki" ze ścieżką dydaktyczną. Warto nią przejść trasą wyznaczoną po terenie rezerwatu.

Sanok- Olchowce, ul. Przemyska - drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego z 1844 r., obecnie kościół rzymsko-kat.,(klucze na plebani obok).

Od tego miejsca znaki szlaku wyprowadzą nas Parku Etnograficznego (skansenu) w Sanoku dostarczając na 5 km odcinku kilku ładnych panoram na miasto i jego otoczenie.

Obok "szlaku ikon" w pobliżu Sanoka - przy trasie do Rzeszowa - znajduje się jeszcze jedna cerkiew o wyjątkowo pięknej sylwetce, którą warto poznać. Odnajdziemy ją na zadrzewionym wzgórzu w Czerteżu. Stoi tam trójdzielna drewniana cerkiew grecko-kat. p.w. Przemienienia Pańskiego z 1742 r. z ciekawą drewnianą dwukondygnacyjną dzwonnicą z 1887 r. obok.. Od 1946 r. użytkowana była jako kościół rzymsko-kat., a obecnie wróciła do swej dawnej funkcji. (klucze - Zabłotce nr. 61 - ok. 300 m od świątyni u p. Jana Hałajcio).

Stanisław Orłowski - Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych "Karpaty"