» Cmentarze i cerkwiska | Cerkwisko i cmentarz Rabe k.Baligrodu

Cmentarz i miejsce po cerkwi w Rabem k.Baligrodu

Wieś Rabe k.Baligrodu obecnie nie istnieje. Została zniszczona po II wojnie światowej wraz z całą zabudową. Do niedawna działały tu wypały węgla drzewnego a w kierunku Bystrego znajduje się leśniczówka - jedyny na stałe zamieszkały budynek, nie licząc pracowników "kruszarki" na skrzyżowaniu z drogą do Huczwic.

Więcej informacji o samym Rabem: Rabe k. Baligrodu i rezerwat Gołoborze

Cmentarz i cerkwisko w Rabem k. Baligrodu, 2013
foto: P. Szechyński

Drewniana cerkiew w Rabem o nieustalonej dacie budowy, była odnawiana i ponownie konsekrowana w roku 1891. Nosiła wezwanie Zaśnięcia Matki Boskiej a Rabe było siedzibą parafii należącej do dekanatu baligrodzkiego. Cerkiew ta spłoneła podczas I wojny światowej w latach 1914-15 (Kryciński, 1995).

Ostatnią, również drewnianą cerkiew zbudowano w roku 1926 i konsekrowano pod tym samym wezwaniem. Była to cerkiew trójdzielna, szalowana pionowo deskami, kryta blachą. Świątynię wieńczyły trzy baniaste hełmy. Reprezentowała tzw. typ wschodniołemkowski a stosując ściślejszy podział wg prof. R. Brykowskiego, był to typ północno-wschodni cerkwi łemkowskiej w wariancie bezwieżowym. Podobnie jak Turzańsk, Rzepedź, Komańcza czy nieistniejące obecnie cerkwie w Kulasznem oraz Zubeńsku. Cerkiew zniszczono po roku 1945. Obok znajdowała się drewniana dzwonnica, która również uległa zniszczeniu.

Liczba wiernych wynosiła 339 osób w roku 1890, 365 w 1918 i 398 w 1938 r. Na cerkiewnym cmentarzu znajduje się obecnie jeden nagrobek. Cmentarz i miejsce po cerkwi znajdują się tuż przy drodze w kierunku Przełęczy Żebrak. Jedyny krzyż nagrobny widoczny jest z drogi. Teren nie jest ogrodzony. W roku 2016 wykonano drewniane schodki prowadzące z drogi na cmentarz.

Literatura:

1. Kryciński S., "Cerkwie w Bieszczadach", Warszawa 1995.
2. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom. IX, Warszawa 1888.

Cmentarz i prowizoryczne schodki po pracach porządkowych, październik 2016
foto: M. Piela

Cmentarz i miejsce po cerkwi w Rabem k.Baligrodu, widok z drogi, październik 2013
foto: P. Szechyński

Cmentarz w Rabem k.Baligrodu, październik 2013
foto: P. Szechyński

Tabliczki z inskrypcjami na jedynym nagrobku. Pochowani są tu:
Katarzyna z Trześniowskich Michalczak, przeżywszy lat 37 zm. w listopadzie 1919,
Andrzej Michalczak syn Tomasza, przeżył lat 45, zm. w marcu 1927
foto: P. Szechyński

Cmentarz znajduje się na wprost pod wysokim drzewem, październik 2013
foto: P. Szechyński