» Szlaki piesze | Terka - Studenne

Terka - Studenne

Terka - przełęcz pod Korbem - Studenne cerkwisko - Studenne most

Czas przejścia: ok. 2 h, znaki zielone, czerwone i bez znaków

Początek trasy przy dzwonnicy w Terce. Widoczny na zdjęciu starodrzew (2013r.) został niedawno bezmyślnie wycięty i obecnie nie istnieje
foto: P. Szechyński

Krótka, ale bardzo malownicza trasa piesza, którą można przejść zarówno jako wycieczkę typu "tam i z powrotem", jak i potraktować jako początek dłuższej trasy z dojściem do Zatwarnicy. Prowadzi ze wsi Terka na tereny nieistniejącej obecnie wsi Studenne (pod podanym linkiem również opis dojścia od strony Rajskiego / mostu na Sanie)

Początek trasy we wsi Terka na skrzyżowaniu przy ruinach dzwonnicy i cmentarzu. Zmotoryzowani mogą zostawić pojazd na niewielkim parkingu. Są dwie możliwości: krótsza trasa (fragmentem szlaku zielonego) oraz dłuższa, wyznakowaną w roku 2016 ścieżką spacerową (znaki czerwone). Pierwsza opcja jest miejscami bardziej widokowa a druga pozwala obejrzeć zabudowę wsi z bliska.

Terka, dzwonnica w roku 2017
foto: P. Szechyński

Krótsza trasa:

Należy odszukać szlak koloru zielonego, który przychodzi do Terki od Bukowca i udać się nim w kierunku wschodnim - asfaltową drogą prostopadłą do głównej - centralnie na wprost parkingu. Po prawej kultowy dla niektórych sklep spożywczy, po lewej m.in. drewniany budynek dawnej szkoły. Idąc dalej przez wieś warto zwrócić uwagę na kilka ciekawych przedwojennych domów oraz stare piwnice. W jednym z nich (po lewej) pomieszkiwał niegdyś przez pewien czas Andrzej Wasielewski, bardziej znany jako Jędrek Połonina - rzeźbiarz, tzw. zakapior (zginął tragicznie w Komańczy).

Terka, jedno ze starszych zabudowań
foto: P. Szechyński

W pobliżu ostatnich zabudowań szlak PTTK koloru zielonego odbija wyraźnie w prawo. Można nim dojść przez Żołobinę, Bukowine i Siwarną do szlaku czarnego Jaworzec - Smerek, z którym szlak zielony łączy się między Siwarną a Krysową kończąc swój bieg. Aby dojść na tereny dawnej wsi Studenne, należy zatem ten szlak zostawić i udać się gruntową drogą prosto. Po chwili droga wejdzie do lasu, przez który należy pokonać 15 minutowe podejście na przełęcz, gdzie znajduje się ławeczka. Las kończy się niemal tak szybko jak zaczyna. Po chwili z lewej pierwsze widoki na znajdująca się w dole Terkę. Po ok. 10 minutach od wyjścia z lasu osiągniemy przełęcz leżąca między wzgórzami Korb (626 m n.p.m.) i Berdycie (632 m n.p.m.). Doskonałe widoki na Terkę oraz górujące nad nią wzgórza Monaster i nieznacznie z prawej: Kiczora.

Widok na Monaster z drogi do Studennego
foto: P. Szechyński

Dłuższa trasa:

Przy dzwonnicy łapiemy ścieżkę spacerową koloru czerwonego. Należy się udać szosą w kierunku Cisnej, zgodnie z oznakowaniem. Po ok. 300 m, na końcu zjazdu ścieżka skręci w lewo. Stąd poprowadzi łagodnie najpierw przez niewielki lasek, potem łąki. Po krótkim podejściu pierwszy przystanek. Znajduje się tu ławeczka, są również ciekawe widoki na fragment Terki. Teraz kolejny lasek i po 20 minutach ścieżka doprowadzi do przełęczy pod Korbem i wspomnianej wcześniej ławeczki (druga na tej trasie). W tym miejscu obydwie trasy się spotykają - dalej poruszamy się już wyłącznie znakowaną ścieżką czerwoną. Sama ścieżka prowadzi również prosto - ponieważ jest to ścieżka spacerowa wokół Terki. Do Studennego należy iść jednak zgodnie z oznakowaniem.

Widok na Studenne
foto: P. Szechyński

Należy iść dalej drogą polną na wschód, innej zresztą tu nie ma. Piękny widok na tereny dawnej wsi Studenne, pasmo Otrytu oraz górującą z lewej strony Tołstę (749 m n.p.m.). Droga zatacza spory łuk w lewo, jest cały czas widoczna a kończy się na niewielkim wzgórzu. Mijamy kilka jabłonek a po lewej połacie \ niewielkich krzewów m.in. tarniny. Jabłonki te są odwiedzane m.in. przez niedźwiedzie brunatne a ich ślady nietrudno w ich pobliżu spotkać. Stare sady owocowe, gdzie obecnie rosną mocno zdziczałe drzewa służą misiom jako źródło pokarmu i jesienią mogą stanowić grubo ponad 40% ich pożywienia. WWF Polska chroni stare grusze i jabłonie na terenie Bieszczadów, aby niedźwiedziom nie odbierać pokarmu. Takie sady bywają również odtwarzane, poprzez sadzenie nowych drzewek. Można je spotkać m.in. w Tworylnem, gdzie na razie chronione są siatką przed zagryzaniem przez zwierzynę płową, ale za kilka lat zaczną rodzić pierwsze owoce.

Widok na Studenne oraz dolinę Sanu
foto: P. Szechyński

Po osiągnięciu wspomnianego wzgórza warto się rozejrzeć dokoła. W pobliskich krzakach znajduje się dawny cmentarz oraz miejsce po cerkwi w Studennem. Teren porasta m.in. charakterystyczny aster angielski. Zachował się krzyż i kilka mogił ziemnych a także fragmenty kamiennego murku otaczającego teren. Niedawno wykonane zostało drewniane ogrodzenie. Więcej na temat samej wsi w materiale o Studennem - link na początku tekstu. Wzgórze, z którego niegdyś był piękny widok na dolinę Sanu obecnie jest zalesione. Stanowiło ono również naturalną granicę między Terką a Studennem, gdyż Studenne rozlokowane było na stoku opadającym w kierunku Sanu.

Po obejrzeniu cmentarza i cerkwiska można kontynuować marsz dwiema drogami. Wyraźna, po lewej stronie, obok ambony oraz początkowo zarośnięta po prawej stronie cerkwiska - znakowana ścieżka. Obydwie sprowadzą do miejsca zwanego Stary Plac, w pobliżu Sanu. Prowadzą terenem w większości zalesionym. Po osiągnięciu drogi nad Sanem przy moście można kontynuować marsz przez Obłazy, Tworylne i Krywe do Zatwarnicy, lub przejść most i iść do Zatwarnicy 15 km drogą u podnóży Otrytu. Trasa przez Tworylne jest zdecydowanie ciekawsza, choćby ze względu na liczne pozostałości w spotykanych po drodze dawnych wsiach. Opis tej trasy: Tworylne i Krywe. Po drodze do Zatwarnicy znajdują się również Tworylczyk (przysiółek) i dawna wieś Hulskie.

tekst i zdjęcia: P. Szechyński

Kilka zdjęć z proponowanej trasy latem i jesienią:

1. Dzwonnica w Terce.
2. Widok na Studenne.
3. Studenne a w głębi Tworylne i Krywe.

4. Cmentarz w Studennem.
5. Rozwidlenie ścieżki na Przełęczy pod Korbem.
6. Widok na Terkę ze znakowanej ścieżki (dłuższa opcja).

7. Droga przez Terkę.
8. Terka, tu niegdyś była szkoła podstawowa.
9. Terka, jedno ze starszych zabudowań.

10. Odcinek przez las po wyjściu z Terki.
11. Widok na Monaster z przełęczy.
12. Terka, widok z drogi na przełęcz.

13. Tołsta z okolic przełęczy.
14. Jedna z dzikich jabłoni, pod którą lubią żerować niedźwiedzie.
15. Zejście do Studennego, na wprost cerkiewne wzgórze a z tyłu Otryt.

16. Aster nowoangielski na cmentarzu w Studennem.
17. Miejsce po cerkwi w Studennem.
18. Cmentarz i miejsce po cerkwi w Studennem, tego krzyża już nie ma.

19. Widok od Studennego w kierunku przełęczy.
20. Misiowa jabłonka.
21. San w Studennem, widok z mostu.

Więcej fotek:

Terka - galeria zdjeć
Studenne - galeria zdjeć
Cmentarz w Studennem - galeria zdjeć