» Szlaki piesze | Połonina Caryńska

Połonina Caryńska (1297 m n.p.m.)

W Bieszczadach rozróżniamy kilka pasm, wśród których znajduje się także pasmo połonin, skupiające w sobie Połoninę Wetlińską (1255m n.p.m), sąsiadującą z nią Połoninę Caryńską (1297m n.p.m), a także najwyższy szczyt Bieszczadów Zachodnich - Tarnicę, wznoszącą się na wysokość 1346 m n.p.m.

Połonina Caryńska widziana z Połoniny Wetlińskiej
foto: P. Szechyński

Połonina Caryńska widziana z serpentyn nad Berehami
foto: P. Szechyński

Bieszczady są jedynymi górami w Polsce, gdzie wyróżnia się trzy piętra roślinne w układzie:

• piętro pogórzy, czyli dolin, sięgające 700-800m n.p.m.
• piętro regla dolnego, sięgające do 1150m n.p.m.
• piętro połonin, czyli łąk wysokogórskich.

Początkowy fragment szlaku czerwonego z Berehów
foto: P. Szechyński

Obok Połoniny Wetlińskiej z pewnością zasługującą na uwagę jest znajdująca się w jej bezpośrednim sąsiedztwie, nieco wyższa Połonina Caryńska, której grzbiet rozciąga się na długości przeszło czterech kilometrów i składa z czterech wierzchołków, z których trzy znajdują się na trasie szlaków turystycznych. Najbardziej wysunięty w kierunku Berehów Górnych wierzchołek liczący 1245 m n.p.m znajduje się poza szlakiem, co oznacza, iż ze względu na fakt, że jest to obszar Bieszczadzkiego Parku Narodowego, jest on dla turysty niedostępny.

Połonina Caryńska wzięła swą nazwę najprawdopodobniej od słowa "tara", co oznacza z rumuńskiego pole, ziemię - bądź z rumuńskiego "car", co można tłumaczyć jako miejsce leżące powyżej uprawianej ziemi (roli).

Wiata BdPN na szlaku czerwonym
foto: P. Szechyński

Nazw z tym związanych mamy w bezpośrednim sąsiedztwie znacznie więcej: u północnych zboczy Połoniny Caryńskiej, dawniej znajdowała się wieś o nazwie Caryńskie (do naszych czasów zachowały się ruiny murowanej kaplicy św. Jana oraz przycerkiewny cmentarz - zobacz: wieś Caryńskie), także z północnych zboczy spływa potok Caryńczyk, który na terenie wspomnianej wsi wpada do potoku Caryński, natomiast nieco na zachód od tego miejsca, znajduje się wzgórze o nazwie Caryńska (928 m n.p.m).

Dla turysty pieszego Połonina Caryńska dostępna jest praktycznie z każdej ze stron świata, ze względu na przebiegający nią całym grzbietem Główny Szlak Beskidzki (czerwony) oraz niemal prostopadle do niego szlak zielony od Przełęczy Wyżniańskiej.

Dokładniej rzecz biorąc na Połoninę Caryńską możemy wyjść, a następnie z niej zejść następującymi trasami:

- szlakiem czerwonym z Berehów (Brzegów Górnych) do Ustrzyk Górnych, lub w kierunku przeciwnym, tj. z Ustrzyk Górnych do Berehów w następującym czasie (w warunkach letnich):

• Berehy - szczyt 1297m n.p.m, ok.1½ h,
• wierzchołek 1297m - wierzchołek 1239m n.p.m, ok. ¾ h,
• wierzchołek 1239m n.p.m - Ustrzyki Górne, ok. 1¼ h.
  Razem: ok. 3½ h. W przeciwnym kierunku: ok. 3 do 3½ h.

Widok na Dział z podejścia na Caryńską
foto: P. Szechyński

Szlak czerwony z Brzegów Górnych jest kontynuacją odcinka Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne. Przed wejściem należy wykupić bilet wstępu na teren BdPN. Punkt kasowy w Berehach znajduje się przy skrzyżowaniu Ustrzyki Górne - Wetlina - Nasiczne, nieopodal wejścia na szlak. Tu również płatny parking BdPN. Parking to za dużo powiedziane - zwykłe klepisko z mnóstwem kamieni i dziur. Punkt kasowy w Ustrzykach Górnych znajduje się tuż za mostkiem przez Wołosaty, na trasie szlaku. Po zejściu z Caryńskiej do Ustrzyk można szlakiem czerwonym iść dalej, odcinkiem: Ustrzyki Górne - Szeroki Wierch

Trasa z Berehów jest krótsza, ale podejście jest bardziej strome. Wchodzimy na szlak bezpośrednio z szosy i schodkami wychodzimy na niewielką łączkę. Po chwili, po lewej stronie będzie można zobaczyć i zwiedzić stary cmentarz. Zachowało się tu kilka oryginalnych i ciekawych nagrobków. W roku 2010 cmentarz był remontowany przez Stowarzyszenie "Magurycz" (renowacja nagrobków).

Więcej na temat cmentarza: Cmentarz w Berehach
Zdjęcia cmentarza: Cmentarz w Berehach - galeria

Po wyjściu z cmentarza szlak biegnie lasem. Początkowo łagodnie, pokonamy kilka mostków i schodów a następnie zacznie się piąć coraz mocniej pod górę. Z niewielkiej łączki widoki na Wielką i Małą Rawkę oraz bacówkę pod Małą Rawką i jej okolice. Po kolejnych metrach intensywnego podejścia dochodzimy do wiaty, gdzie można spokojnie odpocząć. Jest to nowa wiata, postawiona przez BdPN. Można się tu schronić zarówno przed deszczem jak i odpocząć od palącego słońca. Niestety jest tylko jeden stół, choć ławki umieszczono z każdej strony wiaty.

Zachodzące słońce oświetla jedno z ramion połoniny
foto: P. Szechyński

Kolejne metry lasem i wychodzimy na odkrytą przestrzeń. Widoczne jest jedno z ramion Caryńskiej oraz Rawki i chylący się ku Wetlinie Dział. Teraz dość intensywnie w górę i po kilkunastu minutach osiągamy grzbiet, którym szlak biegnie na najwyższy wierzchołek Caryńskiej. Dookoła piękne widoki, jednak najlepsze będą z samego szczytu, zatem warto oszczędzać kliszę ;) Na szczycie doskonała panorama na całe Zachodnie Bieszczady oraz Góry Sanocko-Turczańskie. Widać stąd doskonale m.in. Połoninę Wetlińską, Dwernik-Kamień, dolinę Caryńskiego, Przysłup Caryński (schronisko), pasmo Otrytu, Połoninę Dźwiniacką, gniazdo Tarnicy, Rawki oraz góry po stronie ukraińskiej i słowackiej.

- szlakiem zielonym, biegnącym z Małej Rawki (1267 m n.p.m), "przez" Bacówkę "Pod Małą Rawką", Przełęcz Wyżniańską (parking, szosa Wetlina - Ustrzyki Górne), który na grzbiecie Połoniny Caryńskiej spotyka się ze szlakiem czerwonym. Na wierzchołku 1239 m n.p.m. szlak zielony odbija na północ i schodzi na Przełęcz Przysłup, gdzie znajduje się schronisko studenckie Politechniki Warszawskiej "Koliba":

• Mała Rawka - Przełęcz Wyżniańska (parking), ok.1 h,
• Przełęcz Wyżniańska - Połonina Caryńska, ok. ¾ h,
• Połonina Caryńska - schronisko "Koliba", ok. 1½ h.
  Razem: ok. 3¼ h.
  W przeciwnym kierunku: ok. 4 do 4½ h.

Na szczycie Caryńskiej. Nadchodzi burza
foto: P. Szechyński

Szlak zielony nie przechodzi przez najwyższy punkt Połoniny Caryńskiej - 1297m n.p.m - aby na niego dotrzeć, należy odbić ze szlaku zielonego i dojść na szczyt czerwonym, czas: ok.10 minut.

Oprócz obydwu wymienionych szlaków na Połoninę Caryńską prowadzi również ścieżka przyrodnicza "Buk", Ustrzyki Górne - Połonina Caryńska, oznaczona kolorem zielonym. Prowadzi ona wzdłuż czerwonego szlaku Ustrzyki Górne - Berehy Górne (Brzegi Górne).
Czas przejścia około 3½ - 4 godziny.

Połonina Caryńska jest doskonałym punktem widokowym na całe niemal Bieszczady, jeśli tylko dopisze pogoda. Jesienią 2010 na szczycie pojawiły się ławeczki - ich zasadność jest dość problemowa, są argumenty zarówno za, jak i przeciw takiemu rozwiązaniu. Zimą mamy tu często do czynienia ze zjawiskiem inwersji temperatury, co wydłuża widzialność do przeszło 150km. O walorach widokowych oraz przyrodniczych Połoniny Caryńskiej najlepiej przekonać się samemu, do czego gorąco zachęcamy.

Wzdłuż Połoniny Caryńskiej - na dole - biegnie ciekawa ścieżka dendrologiczno - historyczna. Rzpoczyna bieg na Przełęczy Wyżniańskiej, skąd biegnie przez Berehy na Przełęcz Wyżną. ładne widoki na samą Połoninę Caryńską oraz inne okoliczne góry. Opis tej trasy: Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach

P. Szechyński

Kilka zdjęć z proponowanej trasy:

1. Na stokach Caryńskiej (foto: P. Szechyński).
2. Caryńska widziana z Rawki (foto: P. Szechyński).
3. Zachód widziany ze zboczy Caryńskiej (foto: P. Szechyński).

4. Na stokach Caryńskiej, widok w kierunku Wetlińskiej 2013 (foto: M. Piela).
5. Na stokach Caryńskiej, 2013 (foto: M. Piela).
6. Tatry z Połoniny Caryńskiej, 2013 (foto: M. Piela).

7. Podejście na Caryńską, widok w kierunku bacówki Pod Małą Rawką, 2010.
8. Widok na Rawki z podejścia na Połoninę Caryńską, 2010.
9. Szlak czerwony na Caryńską, 2010.

10. Widok na Rawki i przełęcz Wyżniańską ze stoków Caryńskiej, 2010.
11. Na Połoninie Caryńskiej (1297 m n.p.m.), 2010.
12. Na Połoninie Caryńskiej (1297 m n.p.m.), 2010.

13. Widok z Caryńskiej na pasmo Otrytu i dolinę Sanu, 2010.
14. Późny wieczór na szczycie, 2010.
15. Połonina Wetlińska widziana z Caryńskiej, 2010.

Zobacz także:

Opis szlaku Wołosate - P. Bukowska - Rozsypaniec - Halicz - Tarnica - Wołosate
noclegi Ustrzyki Górne
noclegi w Wołosatem
noclegi w Wetlinie